رودخانهها يکي از منابع انساني تأمين آب براي مصارف گوناگون از جمله کشاورزي، شرب و صنعت است و رودخانه گوهررود يکي از رودخانههاي مهم رشت محسوب ميشود که از کوههاي لاکان سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از روستاي لاکان از ضلع غربي شهر رشت ميگذرد.
اين رودخانه در گذشته به عنوان تفرجگاه و مكاني براي ماهيگيري مورد استفاده قرار ميگرفت و علاوه بر آن در مسير خود آب مورد نياز به منظور آبياري مزارع را تامين ميكرد، اين در حاليست که کاهش آبدهي رودخانه در طي مسير خود بر اثر برداشتهاي روزافزون آب از يک سو و در عين حال تخليه پسابهاي شهري، صنعتي به رودخانه از سوي ديگر وضعيت کيفي آن را به مخاطره افکنده است و علاوه بر تاثير وضعيت فوق الذکر بر اکوسيستم منطقه، در نهايت اين رودخانه به تالاب وارد گشته و خود يکي از عوامل آلودگي تالاب بينالمللي انزلي به شمار مي رود.
دکتر عليرضا کشوردوست، کارشناس محيط زيست گيلان در گفت وگو با خبرنگار ايسنا، منطقه گيلان، درخصوص رودخانه گوهررود و زرجوب رشت گفت: اين دو رودخانه که زماني زيباترين رودخانههاي استان محسوب ميشدند اکنون با وضعيتي اسفبار دست و پنجه نرم ميکنند؛ به طوري که امروز رودخانه زرجوب آلودهترين رودخانه گيتي شمرده ميشود.
وي افزود: مصرف مقادير زيادي از سموم گياهي، علف کشها و کودهاي شيميايي در مزارع موجب آلودگي و افزايش بار آلودگي زرجوب و گوهررود ميشوند که نقش مهمي در افزايش بار آلايندههاي اين محيط آلي دارند.
گفتني است كه رودخانه زرجوب که تا اوايل سده اخير، قابل قايقراني در فاصله پيربازار تا رشت بوده و حتي منابع تامين نيازمنديهاي اقتصادي اقشار مختلف حاشيه آن به ويژه در صيد ماهي بوده است و امروز ديگر اين قابليت را نداشته كه اين اتفاقها ريشه در تخريبهاي زيست محيطي اين رودخانه دارد.
دکتر بنياد، مدرس دانشگاه در ادامه اين گفت وگو با خبرنگار ايسنا با بيان اين مطلب که اين آلودگيها بر سلامت مردم تاثير نيز خواهد گذاشت، گفت: دست کم متوليان پاکسازي رودخانهها ميتوانند برنامههاي کوتاه مدت از قبيل افزودن آب به بستر اين رودخانهها در تابستان داشته باشند و براي کاهش آلودگيهاي شهر صنعتي وارد شده به اين رودخانه تصفيهخانهاي بسازند.
مهندس مهدوي، مديرعامل شهر صنعتي رشت نيز درخصوص ساخت تصفيهخانه شهر صنعتي گفت: قرار بود ساخت اين تصفيهخانه در آمايش صنعتي استان قرار بگيرد که مورد موافقت قرار نگرفت و در حال حاضر با چند تن از مديران واحدهاي صنعتي اين شهرک در حال مذاکره هستيم تا ساخت اين تصفيهخانه را اجرايي کنيم.
آيا تا زمان ساخت اين تصفيهخانه با وجود بار آلودگي زياد اين رودخانهها و افزايش هر روزه آن آيا پس از ساخت تصفيه خانه چيزي از گوهررود خواهد ماند که تصفيه خانه بتواند اين رودخانه را از اين آلودگي ها نجات دهد؟
دکتر ثابت رفتار، عضو گروه آب پژوهشي آمايش سرزمين گيلان در اين زمينه بيان كرد: بهتر است بدون اينکه کسي را متهم کنيم با مديريت همه جانبه کمر همت به نجات اين رودخانهها ببنديم تا آلودگي اين رودخانهها فاجعه بارتر از آلودگي هواي تهران نشود.
وي افزود: ده سال پيش همواره هشدار داده مي شد که مارش عزاي اين رودخانه به زودي به گوش خواهد رسيد اما هر روز زباله سراوان، آلودگيهاي کشاورزي، زبالههاي شهري، شيرابه زبالهها و همه و همه از طريق پيربازار وارد اين رودخانه شد و امروز کاري که ميتوان کرد اين است که با مديريت زباله استان، مديريت پسماند، کمپوستها، آبخيزداري و کارهاي اجرايي در خصوص کم آبي اين رودخانهها انجام گيرد تا عروس رودخانههاي گيلان از کما در آيد.
گفتني است آنچه که باعث شده آيندگان ديروز از زيباييهاي گوهررود و زرجوب چيزي نداشته باشند شايد اين باشد که گذشتگان فکر ميکردند اين منابع ارثي است که گذشتگان آنها برايشان گذاشته بودند امانتي که بايد امروز به دست ما مي سپردند.